Terwijl de herfst merkbaar in aantocht is denk ik met genoegen terug aan mijn vakantie in Turkije. Het was mijn eerste ervaring met een all-inclusive vakantie, een geheel verzorgde reis met transfer van vliegtuig naar hotel en eten en drinken inbegrepen. Het was een heerlijke vakantie waarbij ik nergens aan hoefde te denken: niet wat eten we vandaag, wie doet de boodschappen of wie maakt het huis schoon? Niemand vroeg me om ergens over mee te denken. Alle verantwoordelijkheid werd mij uit handen genomen, alles werd geregeld.
De eerste dag was nog wat onwennig, ik ging nog zelf mijn koffie en andere consumpties halen. De tweede dag was het al aardig gewend. Eten en drinken werden gebracht en er waren nog maar weinig redenen om uit mijn luie stoel te komen.
Hoe verder de vakantie vorderde des te luier ik werd. Het bed in de slaapkamer heb ik niet meer recht getrokken en zelfs naar het toilet gaan werd een hele onderneming. Stel je voor: het boek wegleggen, uit de stoel oprijzen, een stuk in de hitte lopen, enz.
Toen realiseerde ik mij hoe snel de afhankelijkheid en hospitalisatie kan gaan. Zou het ook zo in verpleeg- en verzorgingshuizen gaan? Zou juist het all-inclusive karakter, waarbij alles voor je wordt gedaan en bedacht, ervoor zorgen dat zorgvragers afhankelijk en lethargisch worden? En als dat zo is, hoe kan dat worden tegengegaan?
Er zijn initiatieven met kleinschalig wonen waarbij bewoners aangezet worden om hun bijdrage in het huishouden te leveren. Dit zijn goede projecten om de lethargie te doorbreken. Maar deze projecten stimuleren niet altijd tot zelf nadenken en zelf beslissingen nemen. Daarvoor is het nodig om de zorgvrager medeverantwoordelijk te maken voor de zorg. Dit kan door de zorgvrager keuzes voor te leggen, bijvoorbeeld: ‘wilt u nu uit bed of over een half uur?’. Stel vragen die stimuleren tot nadenken zodat de zorgvrager zo lang mogelijk onafhankelijk blijft denken en doen.
Ja, zo makkelijk gaat dat dus, het afglijden.. dat omdraaien lijkt me een stuk moeilijker. Maar het gebeurt, ik zie dat ook in het huis waar ik vrijwilligerswerk deed.
voor heel veel mensen in het verpleeghuis is het leven een worsteling omdat ze veel fysieke problemen hebben. Juist dat kopje koffie wat ze aangeboden krijgen met het bijbehorende praatje kan heel belangrijk zijn. zoals je wellicht weet is er nu al sprake van ondervoeding in instellingen. Zoals in het verleden het huishouden gescheiden werd gemaakt van de zorg (dus ook het klaarmaken van de maaltijden en de zorg voor het drinken), zo zal er ook in de toekomst nog meer gedifferentieerd gaan worden; er blijft dan alleen nog maar zorg over in de instellingen. Voor de rest zullen mensen moeten gaan betalen net zoals ze dat nu ook doen (huur, boodschappen, maaltijden). Dus geen all inclusieve meer, maar zal het hierdoor beter worden? De AWBZ zal vast goedkoper worden, maar de andere wetten zullen duurder uitpakken (wmo, woningwet, zfw). Ik ben benieuwd naar de eerste bewoner die zijn appartement gaat huren in het woonzorgcentrum (vanaf 2013!)